117
Zwrot składek przekazanych z OFE do ZUS – czy pracownik może się ich domagać
Pracownikowi nie przysługuje roszczenie o zwrot składek na ubezpieczenie emerytalne, które zostały legalnie przekazane przez jego pracodawcę do ZUS, a następnie do otwartego funduszu emerytalnego, z którym pracownik zawarł ważną umowę członkowską.Wyrok SN z 31 stycznia 2019 r., I UK 421/17
Wyrównanie pracownikowi pensji – kiedy musimy je wypłacić
Kilku grupom pracowników utratę pensji zrekompensuje dodatek wyrównawczy. Sprawdźmy, jakich dokładnie sytuacji to dotyczy, kiedy musimy go wypłacić danemu pracownikowi oraz o czym powinniśmy pamiętać przy wyliczaniu wysokości tego dodatku.
W 2020 roku żaden nauczyciel nie będzie zarabiał poniżej pensji minimalnej
We wrześniu tego roku nauczyciele otrzymali podwyżkę wynagrodzeń zasadniczych o 9,6%. Mimo tego, w związku ze wzrostem pensji minimalnej od 1 stycznia 2020 r., prawie 19 tysięcy nauczycieli miało zarabiać poniżej minimalnej krajowej. Dobra wiadomość jest taka, że nowelizacja rozporządzenia płacowego dla nauczycieli przewiduje wyrównanie ich pensji do nowej wysokości wynagrodzenia minimalnego.
116
Wyjścia prywatne pracowników po zmianach z 2019 r. – jak rozliczać i ewidencjonować
Zdarza się często, że pracownicy korzystają czasami z tzw. wyjść prywatnych, czyli wolnego na załatwienie spraw osobistych. Takie wyjście można odpracować także w innym dniu. Nie spowoduje to powstania nadgodzin, pod warunkiem że pracownik złożył pisemny wniosek o tego rodzaju wyjście. Kiedyś zakładano, że taki wniosek może być zastąpiony także wpisem w księdze wyjść, proponującym termin odpracowania oraz potwierdzonym podpisem pracownika. Po zmianach z 2019 r. lepiej zbierać indywidualne wnioski albo ewentualnie założyć indywidualne książki wyjść dla danego pracownika. Sprawdźmy, jaki nie popełnić błędu, rozliczając i ewidencjonując wyjścia prywatne pracowników.
Pracodawca w sądzie pracy – na czym polegają zmiany od 7 listopada 2019 r.
7 listopada 2019 r. weszła w życie ustawa z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła duże zmiany w zakresie rozpoznawania spraw cywilnych. Dotyczy to również sądów pracy. Dlatego pracodawcy powinni znać te zmiany, ponieważ niewiedza może mieć bardzo negatywne skutki procesowe. Dotyczy to szczególnie udziału w posiedzeniu przygotowawczym. Sprawdźmy najważniejsze informacje oraz praktyczny komentarz do nich.
Odpowiedzialność pracodawcy za mobbing – na czym polegają zmiany z 2019 roku
Pracownikowi łatwiej pozwać pracodawcę o odszkodowanie z tytułu mobbingu, ponieważ, żeby to zrobić, od września 2019 r. nie musi już najpierw rozwiązywac stosunku pracy. Pracodawca ma obowiązek przeciwdziałania mobbingowi, ponieważ odpowiada on nie tylko za czynne znęcanie się nad pracownikami, ale także za niewywiązanie się z obowiązku przeciwdziałania występowaniu zachowań mobbingowych innych osób. Pamiętajmy, że nie każda przykrość, jaka spotka pracownika, oznacza mobbing. Sprawdźmy, kiedy wystąpi mobbing, za co odpowiada pracodawca i jakie roszczenia ma ofiara mobbingu, zwłaszcza po zmianach z września.
115
Zmniejszenie pensum na wniosek nauczyciela mianowanego – czy oznacza utratę zatrudnienia przez mianowanie
Pytanie: Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania (przewodnicząca związków zawodowych) w dniu 2 września 2019 r. poprosił o zmniejszenie etatu do 10 godz. W związku z tym, czy możemy zmniejszyć wymiar etatu nauczycielowi na podstawie porozumienia zmieniającego, czy należy rozwiązać stosunek pracy na wniosek nauczyciela i od września zatrudnić na umowę na czas określony w niepełnym wymiarze czasu pracy.
Zgoda pracownika na przekazanie jego danych na potrzeby pakietu medycznego – czy możemy przechowywać ją w aktach
Pytanie: Czy w aktach osobowych powinniśmy przechowywać oświadczenie pracownika zawierające jego zgodę na przekazanie danych podmiotowi medycznemu, w celach związanych z objęciem pracownika opieką zdrowotną (pakiet medyczny)?
Zasady odbywania służby przygotowawczej i egzaminu – kto je określa
Pytanie: W szkole zatrudniliśmy pracownika na stanowisku samodzielnego referenta, tj. stanowisko urzędnicze. Osoba ta nigdy nie pracowała jako pracownik samorządowy (posiada 16-letni staż pracy, ale nie jako pracownik samorządowy). Czy zgodnie z ustawą dla pracowników samorządowych dana osoba musi mieć służbę przygotowawczą i na koniec tej służby ma być przeprowadzony egzamin? Jeżeli tak, to w jakiej formie?
114
Zwiększony odpis na ZFŚS do 31 października
Odpis na ZFŚS za okres od 1 sierpnia 2019 r. zostanie odmrożony. W dodatkowym terminie do 31 października 2019 r. pracodawcy zobowiązani będą wpłacić na rachunek ZFŚS dodatkowe środki wynikające ze zwiększonej wysokości odpisu. Sprawdźmy, jak zmienią się podstawy naliczenia odpisu na ZFŚS za ostanie miesiące roku.
Wzrost płacy minimalnej i stawki godzinowej w 2020 roku
Co roku wysokość wynagrodzenia minimalnego podlega negocjacjom w ramach Rady Dialogu Społecznego. Jeżeli jednak RDS nie uzgodni w ciągu 30 dni kwot wynagrodzenia minimalnego na kolejny rok, ich ustalenia w terminie do 15 września dokonuje Rada Ministrów w drodze rozporządzenia. W związku z tym, że w tym roku RDS nie uzyskała porozumienia co do przyszłorocznych wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej, ich wysokość zostanie ustalona przez rząd. Sprawdźmy szczegóły.
Osobne akta osobowe – jak załączać do nich świadectwo pracy (stanowisko ministerstwa)
Długość okresu przechowywania akt osobowych od 1 stycznia 2019 r. uzależniona została od momentu, w którym pracownik został zatrudniony. W wielu przypadkach wymusza to konieczność archiwizowania dokumentacji pracowniczej tych samych osób zatrudnionych, objętej różnymi okresami przechowywania akt. Powstaje więc pytanie, co powinniśmy zrobić ze świadectwem pracy, które zostało wystawione łącznie za okresy zatrudnienia, z których dokumentację pracowniczą od 1 stycznia 2019 r. przechowuje się przez różny okres. Sprawdźmy stanowisko resortu pacy.
113
Zaległe urlopy wypoczynkowe – w jaki sposób sobie z nimi poradzić
Powszechnie zdarza się, że pracodawcy mają problemy ze skłonieniem pracowników do wykorzystania zaległych urlopów w wymaganym terminie do końca września. Pamiętajmy, że brak efektywnego sposobu na ich rozwiązanie grozi odpowiedzialnością pracodawcy w razie kontroli PIP. Jak skutecznie przekonać pracowników do wykorzystania zaległych urlopów wypoczynkowych w kodeksowym terminie? Dlaczego warto stosować w firmie pisemne informacje dla pracowników o konieczności wykorzystania zaległych urlopów wypoczynkowych? Jakie sankcje można zastosować wobec pracowników, którzy zwlekają z wykorzystaniem zaległych urlopów?
Od października obniżenie podatku do 17%
Obniżenie o 1% stawki podatku dochodowego od osób fizycznych oraz co najmniej dwukrotne podniesienie kosztów uzyskania przychodów dla pracowników przewiduje rządowy projekt zmiany ustawy o PIT, który pod koniec lipca trafił do Sejmu. Wejście w życie nowych przepisów planowane jest na październik tego roku.
Od 7 września zmiany w wydawaniu świadectwa pracy
W Kodeksie pracy będzie już sprecyzowany termin na wydanie świadectwa pracy – określenie „niezwłocznie” zostanie zastąpione: „w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy”. A zatem w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca będzie miał obowiązek wydać pracownikowi świadectwo w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnej umowy o pracę w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej. To jedna ze zmian dotycząca wydawania świadectwa pracy, która zacznie obowiązywać od 7 września.
112
Płatna przerwa dla zleceniobiorcy – czy możemy wpisać ją do umowy zlecenia
Pytanie: Czy w umowie zlecenia możemy zawrzeć zapis o płatnej przerwie w wykonywaniu zlecenia? Zleceniobiorca jest rozliczany miesięczną stawką ryczałtową.
Przeniesienie na inne stanowisko – czy musimy skierować pracownika na badania lekarskie
Pytanie: Pracownik otrzymał od lekarza medycyny pracy orzeczenie, zgodnie z którym zdolny jest do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku, ale nie może pracować w warunkach zapylenia. Chcemy przenieść więc pracownika na inny wydział. Czy musimy skierować go na kolejne badania (na nowe stanowisko), czy wystarczy, że w związku z ograniczeniami pracy na dotychczasowym stanowisku przeniesiemy go do innej pracy?
Potwierdzenie przepracowanego czasu przy krótkich zleceniach – czy też jest wymagane
Pytanie: Czy przy zawieraniu bardzo krótkiej umowy zlecenia – na jeden dzień, faktycznie na kilka godzin – ze stawką wynagrodzenia rzędu kilkuset złotych należy potwierdzać liczbę godzin realizacji usług?
111
Pracownicze plany kapitałowe (PPK) – kto i na jakich zasadach musi je tworzyć
Pracownicze plany kapitałowe już wkrótce staną się główną częścią systemu oszczędzania, zgromadzone środki posłużą zarówno przedsiębiorcom jako kapitał na inwestycje, jak i uczestnikom, którzy dzięki gromadzeniu środków zyskają dodatkowe źródło dochodu po 60. roku życia. Będzie to jednak możliwe dopiero wtedy, gdy pracodawcy wywiążą się ze swoich ustawowych obowiązków. Sprawdźmy, o jakie zobowiązania chodzi, jakie terminy obowiązują i na co zwrócić szczególną uwagę.
Świadectwa pracy, mobbing, uprawnienia rodzicielskie – jakich zmian możemy się spodziewać
Projektowana nowelizacja Kodeksu pracy przewiduje w najbliższych miesiącach zmianę przepisów dotyczących m.in. równego traktowania pracowników, ochrony osób korzystających z uprawnień rodzicielskich, mobbingu i wydawania świadectw pracy. Na czym polegają szczegóły planowanych zmian – sprawdzimy w poniższym artykule.
110
Zaświadczenie o nauce rzemiosła sprzed wielu lat – czy potwierdza okres do stażu urlopowego
Pytanie: Zatrudniam pracownika, który oprócz świadectwa dojrzałości (z 1979 r.) dostarczył zaświadczenie z 6 kwietnia 1984 r. o odbyciu nauki rzemiosła od 27 października 1982 r. do 12 kwietnia 1984 r. na podstawie umowy o naukę rzemiosła zarejestrowanej w Izbie Rzemieślniczej i naukę ukończył. Zaświadczenie jest podbite pieczęcią i podpisem Inspektora ds. Oświaty i Edukacji z adnotacją: Niniejszym stwierdza się, że te dane zgodne są z rejestrem umów o pracę nauki zawodu. Czy należy ten okres wliczać jako pracę do ustalenia wymiaru urlopu, mimo iż nie ma świadectwa pracy?
W jakim przypadku pracodawca będzie zobowiązany do wypłaty byłemu pracownikowi renty uzupełniającej
Na mocy art. 444 § 2 kc pracownik poszkodowany wypadkiem przy pracy może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody pracodawcy odpowiedniej renty, jeżeli utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość. Obowiązuje wówczas podstawowa zasada odpowiedzialności odszkodowawczej, określająca szkodę majątkową jako różnicę między obecnym stanem a tym, jaki by istniał, gdyby nie nastąpił wypadek. Wyrok Sądu Najwyższego z 26 września 2018 r., II PK 144/17
SN: Powrót do pracy samorządowca po długiej chorobie – jakie zasady stosujemy
Jeżeli pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym został zwolniony z powodu długotrwałej niezdolności do pracy, a po chorobie zgłosił zamiar kontynuacji zatrudnienia, pracodawca samorządowy ma go ponownie zatrudnić z pominięciem procedury naboru, jeżeli jest możliwość ponownego przyjęcia do pracy. Tak wynika z orzeczenia wydanego przez Sąd Najwyższy, sygn. akt II PK 248/17.
109
Przydatne wzory dokumentów związane z obowiązkowym przeniesieniem pracownika do innej pracy
Kodeks pracy przewiduje sytuacje, w których mamy obowiązek przenieść pracownika do innej pracy. I wówczas pojawia się pytanie – co z treścią umowy o pracę, czy konieczny jest aneks i co z wynagrodzeniem. Przydadzą się też określone dokumenty. Proponujemy gotowe wzory pism kierowanych do pracowników, którzy muszą zostać przeniesieni do innej pracy, i praktyczne wskazówki w tym temacie.
Pracownik żąda ustalenia istnienia stosunku pracy – czy będzie musiał oddać za składki ZUS
Przejście (w sensie ekonomicznym) korzyści z majątku pracodawcy (zubożonego) do majątku pracownika (wzbogaconego) następuje wtedy, gdy pracodawca-płatnik opłaca za pracownika składki ubezpieczeniowe w całości ze swoich środków. Wyrok SN z 26 września 2018 r., sygn. akt: II PK 151/17
Pracownik krytykuje pracodawcę – gdzie jest granica pomiędzy wyrażaniem zdania a niesubordynacją
Nie każda krytyka pracownika będzie mobbingiem. Tak samo nie każda krytyczna uwaga naszego podwładnego będzie uprawniała nas do zwolnienia go z pracy. Problem w tym, że zagadnienia tego wprost nie regulują żadne przepisy. Kwestia ta natomiast jest przedmiotem bogatego orzecznictwa. Sprawdźmy zatem, które zachowania podwładnych możemy uznać już za przekroczenie „dopuszczalnej krytyki” a które będą wątpliwe jako przyczyna rozwiązania umowy.
108
Wyjazdy służbowe zleceniobiorców – jak je polecać i rozliczać
Zatrudnienie na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy związanej ze świadczeniem usług może łączyć się z koniecznością odbywania wyjazdów. W takim przypadku zleceniobiorcy przysługuje zwrot kosztów bezpośrednio z tym związanych – chyba, że wyraźnie wyłączono je w umowie. Można też zrobić odwrotnie: rozszerzyć w umowie zakres świadczeń dla zleceniobiorcy. I to nawet na taki, jaki przysługuje pracownikom odbywającym podróże służbowe. Jak jednak sformułować takie zapisy, aby były bezpieczne dla nas i nie naraziły nas na zarzut obchodzenia przepisów prawa pracy?
Uszczerbek na zdrowiu – jakie dokumenty ZUS powinien brać pod uwagę
Ustalając uszczerbek na zdrowiu w celu określenia kwoty jednorazowego odszkodowania od ZUS, podstawą do jego określenia powinna być całość dokumentacji medycznej tworzonej od chwili wypadku także w innych sprawach dotyczących tego zdarzenia, a nie tylko bieżące badania lekarza orzecznika ZUS czy biegłych sądowych.Wyrok Sądu Najwyższego z 30 stycznia 2019 r., sygn. akt: II PK 194/17
Urlop macierzyński – jak w praktyce go udzielać
Urlop macierzyński rozpoczyna się w dniu urodzenia dziecka i jako taki nie powinien przysparzać wielu kłopotów. Okazuje się jednak, że zarówno procedura jego udzielania w przypadku gdy pracownica chce część urlopu wykorzystać przed porodem, jak i rezygnacja z niego mogą być problematyczne. Zwłaszcza jeżeli chodzi o udzielanie go innej osobie niż matka dziecka. Jak sobie z tym poradzić? Najciekawsze zagadnienia omawiamy w tym materiale.
107
Pracownik żąda przywrócenia do pracy – co to oznacza dla pracodawcy
Zwolniliśmy pracownika. Ten jednak postanowił odwołać się do sądu pracy. I co dalej? Czego może żądać dawny podwładny? Czy jeżeli sąd orzeknie przywrócenie do pracy, zawsze mamy obowiązek przyjąć pracownika? Warto wiedzieć wcześniej, czego spodziewać się na rozprawie sądowej. A jeszcze lepiej mieć świadomość, jakich błędów nie popełniać, żeby nie zwiększać szans pracownika na wygraną.
Odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy – jak je określić, żeby nie przepłacić
Jeżeli pracownik ma dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić nas na szkodę, możemy zawrzeć z nim umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. W umowie określamy okres obowiązywania zakazu konkurencji oraz wysokość odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy. W praktyce występuje wiele wątpliwości związanych między innymi z obliczaniem należnego pracownikowi odszkodowania. Regulacja ustawowa jest bardzo skromna, a co za tym idzie − kluczowe znaczenie dla prawidłowego stosowania tej instytucji ma znajomość orzecznictwa Sądu Najwyższego.
106
Wysłanie dyscyplinarki pocztą – kiedy wywiera skutki i kiedy możemy się z nich wycofać
Niejednokrotnie w sytuacjach, gdy jesteśmy zmuszeni rozwiązać umowę o pracę w trybie dyscyplinarnym, pracownik stara się uniknąć tego poprzez nieobecność w pracy. Wtedy nie pozostaje nam nic innego, jak wysłać nasze oświadczenie woli pocztą lub spróbować je doręczyć w inny sposób. Niesie to ze sobą wiele problemów praktycznych. Sprawdźmy więc, kiedy umowa tak naprawdę się rozwiąże, czy mamy szansę wycofać się z naszej dyscyplinarki i kiedy powinniśmy wystawić świadectwo pracy.
Wskaźniki kadrowe w 2019 roku
Wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę wpływa nie tylko bezpośrednio na pensję pracowników. Z tą kwotą powiązanych jest bowiem wiele innych wskaźników, które od nowego roku także zmienią swoją wysokość.
