W ostatnich tygodniach pracodawcy zostali zmuszeni do sięgnięcia po istniejące już od dawna w przepisach prawa pracy rozwiązania, które jednak nie były zbyt często stosowane, np. kodeksowy przestój, obniżenie wymiaru czasu pracy za porozumieniem stron. Powstaje pytanie, jak te rozwiązania uwzględniać w świadectwie pracy.

Tabela. Rozwiązania antykryzysowe i świadectwo pracy

Przepisy antykryzysowe nie zawieszają ani nie zmieniają obowiązku wydawania świadectw pracy. Zmianie nie uległy także dotychczasowe terminy ich wydawania. A zatem, w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy.

Świadectwo pracy może zostać wydane do rąk pracownika albo przesłane na adres e-mail przy zastosowaniu kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej w tym terminie nie jest możliwe (np. pracownik świadczy pracę zdalną, korzysta z dodatkowego zasiłku opiekuńczego, jest na zwolnieniu lekarskim itp.), pracodawca w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z 23 listopada 2012 r. –  Prawo pocztowe albo doręcza je w inny sposób.

Pracodawcy, którzy zdecydują się na przesłanie świadectwa pracy pocztą, mogą mieć kłopot z uzyskaniem zwrotnej informacji o odebraniu (lub nieodebraniu) przesyłki ze świadectwem przez pracownika. W dużej mierze dlatego, że obecnie przesyłki rejestrowane (a takimi najczęściej dla celów dowodowych posługują się pracodawcy, wysyłając pracownikowi świadectwo pracy) mogą być przekazywane do skrzynki pocztowej odbiorcy – nawet bez jego uprzedniego wniosku (poza przesyłkami sądowymi, komorniczymi, prokuratorskimi i pozostałymi kierowanymi przez inne organy ścigania – art. 37 ust. 4a i 4b prawa pocztowego). Przesyłki kurierskie są doręczane adresatom bez uzyskania podpisu (pokwitowania odbioru).

Ponadto, ustawa z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 wprowadziła specjalne rozwiązania dotyczące doręczeń pocztowych (rozwiązania te w mojej ocenie dotyczą wszystkich przesyłek poza wyraźnie wymienionymi w art. 97 i 98 tej ustawy). Skutkiem tych rozwiązań w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz w okresie 14 dni od dnia odwołania tych stanów przesyłki pocztowe mogą być odbierane przez adresatów. W tym okresie bowiem poczta nie zwraca przesyłek nieodebranych w „dotychczasowym, standardowym terminie” nadawcy. Teoretycznie możliwa jest więc sytuacja, w której pracodawca dowie się, że pracownik odebrał świadectwo pracy w momencie, gdy ten zwróci się o jego sprostowanie.

Nieodebrane pisma podlegające doręczeniu za potwierdzeniem odbioru, których termin odbioru określony w awizo będzie przypadał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, nie będą mogły zostać uznane za doręczone w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz przed upływem 14 dni od dnia zniesienia tych stanów (art. 98 ustawy).

Część praktyków wskazuje, że taka nieodebrana przesyłka, zwrócona po upływie takiego terminu nadawcy nie powinna zostać uznana za doręczoną i powinna zostać ponownie przesłana byłemu pracownikowi. Część uważa jednak, że z upływem wskazanych w ustawie 14 dni po zniesieniu obu stanów przesyłkę uznaje się za doręczoną (w praktyce stan zagrożenia epidemicznego oraz stan epidemii są uznawane za swoisty okres „zawieszenia”, a po ich odwołaniu uaktywniają się „dotychczasowe zasady doręczeń”).