Opłaty przed sądem pracy – co się zmieni od 2024 r.
Nowelizacja ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ma zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2024 r. Po nowelizacji przepisów – niezależnie od wartości sprawy – pracownicy nie zapłacą nic od pozwu złożonego do sądu pracy.
Zgodnie z obiegową opinią złożenie pozwu do sądu pracy nie wiąże się dla pracownika ze znaczącymi kosztami. Zasadniczo pracownik wnoszący powództwo do sądu pracy jest bowiem zwolniony z ponoszenia opłat sądowych (art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych). Nie oznacza to jednak, że dzieje się tak w każdym przypadku. W sytuacji bowiem gdy wartość sprawy przekracza 50.000 zł, przy wniesieniu pozwu do sądu należna jest opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu. Z taką samą opłatą pracownik musi liczyć się przy wniesieniu apelacji. Sytuacja w tym zakresie zmieni się od 2024 roku.
Po nowelizacji przepisów – niezależnie od wartości sprawy – pracownicy nie zapłacą nic od pozwu złożonego do sądu pracy. Opłata stosunkowa w wysokości 5% będzie należna od apelacji i to wyłącznie od nadwyżki ponad kwotę 50.000 zł.
Dla kogo mniejsze koszty sądowe?
Od 1 stycznia 2024 r. pracownik nie zapłaci opłaty sądowej od pozwu złożonego przeciwko pracodawcy, nawet gdy wysokość jego roszczeń objętych pozwem przekroczy 50.000 zł. Opłata od apelacji będzie obowiązkowa tylko od nadwyżki przedmiotu sporu powyżej 50.000 zł.
PRZYKŁAD
Pani Marzena odwołuje się od wyroku sądu I instancji w sprawie o przywrócenie do pracy. Wartość przedmiotu sporu (zaskarżenia) wynosi 80.000 zł.
Zgodnie z obecnymi zasadami przy złożeniu apelacji pani Marzena byłaby zobowiązana do uiszczenia opłaty sądowej w wysokości 4.000 zł (80.000 zł × 5%).
Po zmianie przepisów wysokość opłaty sądowej zmniejszy się. Opłata sądowa należna będzie od kwoty wartości przedmiotu sporu powyżej 50.000 zł.
Wyniesie ona 1.500 zł [(80.000 zł – 50.000 zł) × 5%].
Tabela. Opłaty sądowe przed sądem pracy od 2024 r.
| Opłaty sądowe pracownika | Opłaty sądowe pracodawcy |
| Postępowanie przed sądem I instancji | |
| Niezależnie od wartości przedmiotu sporu pracownik zwolniony będzie z uiszczenia opłaty sądowej od pozwu. | Wysokość opłaty sądowej od pozwu złożonego przez pracodawcę uzależniona od wartości przedmiotu sporu: 1) wartość przedmiotu sporu do 20.000 zł – należna jest opłata stała w kwocie:
2) wartość przedmiotu sporu powyżej 20.000 zł – należna jest opłata stosunkowa w wysokości 5% od wartości przedmiotu sporu. |
| Postępowanie odwoławcze | |
| 1. Pracownik zasadniczo jest zwolniony z obowiązku dokonywania opłat sądowych od pism składanych w postępowaniu odwoławczym. 2. Jedynie w sprawach o wartości przedmiotu sporu powyżej 50.000 zł pracownik zapłaci od apelacji opłatę stosunkową w wysokości 5% od wartości przedmiotu sporu przekraczającej 50.000 zł. | 1.W sprawach, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza 50.000 zł, należna jest opłata podstawowa (w kwocie 30 zł) od:
2. W sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przekroczy 50.000 zł, od apelacji pracodawca zapłaci opłatę stosunkową w wysokości 5% od wartości przedmiotu sporu przekraczającej kwotę 50.000 zł. |
Podstawa prawna:
art. 13, art. 14, art. 35 ust. 1, art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 1144 ze zm.),
art. 16, art. 40 pkt 2 ustawy z 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw.
