Podmiot będący przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców ma prawo ubiegać się o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP). W tym celu może wystąpić z wnioskiem o:

1) dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych w następstwie rozprzestrzeniającego się wirusa COVID-19 przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy (za „pracownika” należy tu rozumieć osobę fizyczną, która pozostaje z pracodawcą w stosunku pracy lub jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecania, albo która wykonuje pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną, jeżeli z tego tytułu podlega obowiązkowi ubezpieczeń: emerytalnemu i rentowemu, z wyjątkiem pomocy domowej zatrudnionej przez osobę fizyczną);

2) środki na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników, należnych od pracodawcy od otrzymanych świadczeń.

Do otrzymania omawianego wsparcia finansowego niezbędne jest to, aby starający się o nie przedsiębiorca:

1)      nie zalegał w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FGŚP, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 roku;

2)      nie spełniał przesłanek do ogłoszenia upadłości;

3)      wprowadził przestój ekonomiczny lub zastosował obniżenie wymiaru czasu pracy na zasadach przewidzianych w ustawie z 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy;

4)      zanotował spadek obrotów rozumiany jako spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:

• nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych dwóch kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających po 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o wsparcie, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych dwóch kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego (za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca) lub
• nie mniej niż o 25% obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o wsparcie, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego; za miesiąc uznaje się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca.

Co ważne, świadczenia na dofinansowanie wynagrodzeń oraz środki na opłacanie składek należnych od pracodawcy są wypłacane:

• w okresach przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy,
• maksymalnie przez łączny okres 3 miesięcy przypadających od daty złożenia przez zakład pracy stosownego wniosku o wsparcie.

W przypadku pracownika/zleceniobiorcy objętego przestojem ekonomicznym pracodawca jest uprawniony:

• do wypłacania wynagrodzenia obniżonego nie więcej niż o 50%, nie niższego jednak niż od kwoty ustawowej płacy minimalnej, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy,
• otrzymania z FGŚP dofinansowania do wynagrodzenia w okresie przestoju w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia (z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy) oraz środków na składki na ubezpieczenia społeczne należne ze środków pracodawcy od przyznanych świadczeń.

Wsparcie, o którym mowa powyżej, nie przysługuje w przypadku pracowników/zleceniobiorców, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o dopłatę, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia ww. wniosku.

Przedsiębiorca, u którego wystąpił wspomniany wyżej 15% lub 25% spadek obrotów gospodarczych w następstwie epidemii, z którą zmaga się obecnie cały świat, może ograniczyć pracownikowi wymiar czasu pracy. To obniżenie może nastąpić o 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie po takiej zmianie nie może być niższe niż minimalna płaca za pracę.

Jeżeli pracodawca zdecyduje się na tego typu rozwiązanie, to może liczyć na dofinansowanie do wynagrodzeń zatrudnionych ze środków FGŚP do wysokości połowy płacy brutto zmniejszonej wskutek obniżenia wymiaru czasu pracy, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez GUS, obowiązującego na dzień złożenia wniosku plus środki na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników, należnych od pracodawcy od przyznanego dofinansowania.

Mamy tu więc przewidzianą zasadę „40-40-20”, która polega na tym, że zakład pracy obniża zatrudnionemu wymiar etatu i pensję o 20% (i to jest koszt po stronie zatrudnionego), a państwo pokrywa połowę pozostałej po zredukowaniu płacy (nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez GUS) oraz wyliczone od dopłaty składki społeczne należne od pracodawcy.

Dofinansowanie w przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy nie przysługuje w odniesieniu do pracowników/zleceniobiorców, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o dopłatę, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia ww. wniosku.

Starosta może, na podstawie zawartej umowy, przyznać mikroprzedsiębiorcom, małym oraz średnim przedsiębiorcom w rozumieniu przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników/zleceniobiorców oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19.

Chodzi tu o spadek obrotu w ujęciu ilościowym lub wartościowym obliczone jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych dwóch kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających po 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie dofinansowania, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych dwóch kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego. Przypomnijmy, że za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca.

Omawiane dofinansowanie może być przyznane:

• w wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 50% wynagrodzeń poszczególnych pracowników/zleceniobiorców wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy w odniesieniu do każdego zatrudnionego – przy spadku obrotów o co najmniej 30%;
• do kwoty stanowiącej sumę 70% wynagrodzeń poszczególnych pracowników/zleceniobiorców wraz ze składkami społecznymi należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 70% minimalnej płacy powiększonej o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy – przy spadku obrotów o co najmniej 50%;
• do kwoty stanowiącej sumę 90% wynagrodzeń poszczególnych pracowników/zleceniobiorców wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 90% minimum płacowego powiększonego o składki społeczne od pracodawcy – przy spadku obrotów o co najmniej 80%.

Trzeba podkreślić, że dofinansowanie starostyjest wypłacane w okresach miesięcznych, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o zatrudnianiu w danym miesiącu pracowników/zleceniobiorców objętych umową o wsparcie od starosty oraz kosztach wynagrodzeń każdego z ww. zatrudnionych i należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne, według stanu na ostatni dzień miesiąca, za który dofinansowanie jest wypłacane. Przedsiębiorca jest obowiązany do utrzymania w zatrudnieniu osób objętych umową zawartą ze starostą przez okres dofinansowania oraz po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy temu okresowi.